Onze eerste podcast van het DHS lab over de kracht van audio in ons taalonderwijs

Iedere maand een podcast

In deze podcast willen we iedere maand andere inspirerende werkwijzen en expertise uit alle onderwijslagen aan het woord laten. Niet om te laten horen hoe het moet wel om te laten horen hoe het kan. Deze eerste podcast gaat over de kracht van podcasten en audio voor taalontwikkeling in ons onderwijs.

Luisteren? Klik hier voor een link naar Spotify of zoek op Spotify onder DHS lab.

Tjeerd van den Elsen

We gingen voor deze podcast in gesprek met Tjeerd van den Elsen. Hij is leerkracht van het jaar geweest en specialist op het gebied van het inzetten van audio voor taaldoelen op ‘spreken en luisteren’. 

Weinig scholen zetten heel bewust in op taalontwikkeling door middel van leren luisteren en leren spreken. Nog minder scholen gebruiken hiervoor podcast- en audioapparatuur. En dat terwijl dit de mogelijkheid biedt spelenderwijs alle leerlingen mee te nemen en vloeiend overgaat in lezen en schrijven. Tjeerd vertelt ons over de talloze mogelijkheden en toepassingenn

STEAM

Als specialist STEAM zet ik leerlingen graag in hun kracht als MAKER. Ze leren zo veel actiever dan als ze alleen maar hun onderwijs ‘consumeren’. Dat geldt ook voor podcasten. Doordat leerlingen zichzelf terug kunnen horen in een opname leren ze hun woordenschat actief verbreden en verdiepen, leren ze luisteren, zichzelf verbeteren en feedback geven en ontvangen. 

De taalproducten zijn eindeloos: gedichten, verhalen, hoorspelen, debatten, filosofische overdenkingen, interviews en meer raken bovendien aan mediawijsheid en burgerschap.

Op OBS Het Galjoen, OBS De Baanbreker en OBS De Tweemaster weten ze dat al. Deze scholen hebben al hun eigen podcastapparatuur.

Van verwondering naar ondernemerschap

(Het verhaal van Joni)

‘Wij stimuleren verwondering omdat je zo het beste leert’. Dit is één van de zes beloften van Stichting De Haagse Scholen aan de leerlingen en hun ouders. OBS De Tweemaster wilde ook meer verwondering de school in door meer ruimte voor maakonderwijs en techniek. Belangrijk voor een leerling als Joni die meer kan en meer wil met zijn hoofd maar ook met zijn handen.

Dat is in deze tijden van lerarentekorten wel een hele toer. Extra handen en vooral tijd voor het extra denkwerk en voorbereiding die dit met zich meebrengt, kon de school eigenlijk niet vrijmaken. Bovendien was er geen geld voor extra materiaal. Gelukkig nam directeur Erna de Moedt wel de tijd om te sparren met ondergetekende. Als specialist STEAM van de stichting ging ik met haar en de intern begeleider Maaike van Veldhoven in gesprek om de mogelijkheden te onderzoeken.

Naar aanleiding van hun vragen probeerden we diverse richtingen uit met kleine groepjes leerlingen: Wat kunnen ze al? Waar liggen hun talenten en interessen? Joni wist het al: hij wilde persé iets doen met programmeren. Verder waren de leerlingen ook heel enthousiast over het werken met audio waarmee ze spelenderwijs intensief bezig zijn met hun spreek- en luistervaardigheden. Twee mooie leerlijnen dus eigenlijk al: één ter versterking van de taalvaardigheid en de tweede op het gebied van rekenvaardigheid en analytisch denken. Nou het geld nog om de spullen die daarvoor nodig zijn aan te schaffen en extra begeleiding regelen.

Vonk

Binnen de stichting bestaat de mogelijkheid om gelden aan te vragen voor innovatieve plannen. Daarvoor maakten we dit filmpje waarin Erna de plannen schetst en nog eens terugblikt op de stappen die daarvoor al zijn gezet.

Het goede nieuws is dat de gelden inmiddels zijn toegekend. De school kan nu een hoop materialen gaan aanschaffen.

Studenten voor Educatie

Via het project Studenten voor Educatie kregen we de student Maks Luyken in de school. Hij is door het bedrijf van zijn moeder groot geworden tussen de 3D printers. Hij wilde graag meedenken over onderwijstoepassingen en welke printers de school zou kunnen aanschaffen. En hij was er ook voor in om de rollen eens om te draaien en de specialist STEAM wat lesjes 3D printen geven. Om een lang verhaal kort te maken: de school heeft dankzij de inspanningen van Maks nu twee 3D printers staan en Joni was blij want dit vond hij nog veel leuker dan programmeren met de microbit.

Maks in gesprek met leerlingen van groep 8. Rechts op de rug Joni met op het scherm van zijn laptop zijn allereerste ontwerp in Tinkercad.

Trots werden de eerste robotjes en sleutelhangers aan iedereen in de school getoond.

Joni’s website

En daar bleef het niet bij. Van zijn spaargeld kocht Joni zijn eigen 3D printer. Je kunt nu bij hem een sleutelhanger met je eigen naam bestellen. Hij denkt daarbij ook aan het milieu bij de keuze van de filamenten waarmee hij print. Natuurlijk kun je als leerkracht ook eens Tinkercad in de klas uitproberen en de ontwerpjes van je leerlingen bij Joni laten uitprinten. De bedoeling is dat uiteindelijk alle leerlingen van OBS De Tweemaster in aanraking zullen komen met 3D printen en van 2D naar 3D leren denken en ontwerpen.

Ik vond het heel bijzonder om op deze manier al doende het STEAM onderwijs vorm te geven. Ik weet dat ik het ook niet alleen hoef te doen. Joni gaat dan wel van school af maar als een printer op de Tweemaster vastloopt weet ik dat we hem kunnen bellen 😉

En Maks? Die komt volgend schooljaar terug op de Tweemaster als hij zijn stage erop heeft zitten. Hij is blij verrast om te zien welk verschil je kunt maken als meester of juf. De band die hij in korte tijd met de leerlingen heeft opgebouwd heeft hem positief verrast.

Zo zie je maar dat je van tevoren nooit helemaal kunt voorspellen hoe iets gaat lopen als je met onderwijs bezig bent. Je leert iedere keer weer van en met elkaar. En ik ben benieuwd wie er allemaal een stoere sleutelhanger gaat bestellen bij onze jonge ondernemer.

Laat wat van je horen als je dat gaat doen!

Groet en wordt vervolgd,
Juf Annemarie

Herdenking van de Slag om Ypenburg

In de aanloop naar de herdenking van de Slag om Ypenburg leren de leerlingen over de geschiedenis van hun eigen wijk. Ze bezochten een speciale tentoonstelling hierover van de Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg (HVBY), er kwam een escaperoom in hun klas over George Maduro, twee Grenadiers bezochten de school en namen met de leerlingen een podcast op. Dit project is inmiddels traditie. Elk jaar komt er ook een thema aan bod dat met de oorlog te maken heeft maar in alle tijden belangrijk blijft. Dit jaar filosofeerden de leerlingen over leiderschap. Dat leverde een aantal inzichten en perspectieven op. In onderstaande mindmaps zijn diverse uitspraken van de leerlingen opgetekend…

Deze inzichten konden de leerlingen verwerken in de tekeningen, essays en gedichten die ze maakten voor de tentoonstelling die na de herdenkingsplechtigheid op 10 mei door de gasten kon worden bekeken.

Hoe de hele herdenking dit jaar verliep is te volgen op dit filmpje…

En hoe de leerlingen het project hebben ervaren is te beluisteren in deze podcast…

Ook Pijnacker Nootdorp Actueel was ter plekke om de herdenkingen in de wijk op de 10e mei vast te leggen. Zij maakten een mooi filmpje waarin het lied dat juf Carola met de leerlingen instudeerde centraal staat en ook leerlingen van OBS Ypenburg aan het woord komen…

Bezoek Grenadiers aan Ypenburg

OBS Ypenburg heeft inmiddels een jarenlange relatie opgebouwd met het Garderegiment van Grenadiers en Jagers. De school heeft het monument van dit regiment geadopteerd en ieder jaar wordt hier op 10 mei De Slag om Ypenburg herdacht waar de Grenadiers in 1940 ook hebben meegevochten.

In de aanloop naar deze herdenking verzorgt Stichting De Haagse Scholen (DHS) samen met de Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg (HVBY) het project ‘Storytelling’ voor en met hun scholen OBS Ypenburg en OBS De Notenkraker. De leerlingen leren op allerlei manieren over de geschiedenis van hun wijk en leren de verhalen achter hun straatnamen kennen. Eerst doen ze kennis op bijvoorbeeld door een tentoonstelling in hun buurthuis te bezoeken, een escaperoom te doen over George Maduro…

en dan is er natuurlijk ook nog het bezoek van de Grenadiers…

Na het opdoen van kennis vertellen de leerlingen op hun eigen manier de verhalen door zoals te beluisteren is in deze podcast…

Om daarna nog even na te praten met de juf…

De leerlingen verwerken dus op hun eigen manier de verhalen die ze leerden over de geschiedenis van hun eigen wijk en verdiepten zich in thema’s die daaruit voortvloeien als vrijheid en veiligheid. Thema’s die in elke tijd belangrijk blijven. Dit jaar verdiepten de leerlingen zich in het thema ‘leiderschap’ en zullen ze naar aanleiding van dit thema een tentoonstelling inrichten die op de dag van de herdenking en later ook in de plaatselijke bibliotheek te zien zal zijn.

Wordt dus vervolgd!

Jong praat met oud over 10 mei 1940

Voor het project ‘Storytelling’ gingen leerlingen van OBS De Notenkraker en OBS Ypenburg op bezoek bij de Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg, ook wel kortweg HVBY. Ze kwamen in het Piet Vink Centrum kijken naar een tentoonstelling over De Slag om Ypenburg die op 10 mei 1940 plaatsvond in hun wijk. Waar nu huizen staan was vroeger het Vliegveld Ypenburg dat de Duitsers aan het begin van WO2 wilden veroveren.

Project Storytelling

Wist u dat de Duitsers een bosje bloemen bij zich hadden toen ze hier destijds op Vliegveld Ypenburg landden? Dat was voor Koningin Wilhelmina. Het plan was om haar en de hele Nederlandse regering mee te nemen naar Duitsland zodat Nederland in één keer zo geruisloos mogelijk kon worden ingenomen. Wist u dat George Maduro (jawel de Maduro van het huidige Madurodam) hier dapper heeft gevochten? Wist u dat Nederland deze slag heeft gewonnen en dat de Duitsers gedurende de hele oorlog last hebben gehad van het grote verlies aan vliegtuigen die ze in deze slag kwijtraakten?

Weten waar je woont

Veel straatnamen van de huizen waar de leerlingen nu wonen herinneren aan deze
10e mei. Dit zijn vaak letterlijk de namen van de, meestal nog hele jonge, militairen die hier hebben gevochten. Velen van hen behoorden tot het Garderegiment van Grenadiers en Jagers. Dit regiment vervult ook vandaag de dag nog een belangrijke rol bij het handhaven van onze vrede. OBS Ypenburg heeft als basisschool hun monument geadopteerd. Hier vind ieder jaar samen met de leerlingen op 10 mei de herdenking rond De Slag om Ypenburg plaats. Tevens worden alle gevallenen herdacht van het regiment ook diegene die op huidige missies in conflictgebieden sneuvelden.

In gesprek

Om te weten waar je woont moet je de verhalen kennen van je eigen geschiedenis. De jaarlijkse herdenking is steeds opnieuw aanleiding om het er op de scholen over te hebben en om belangrijke thema’s als vrijheid, democratie en leiderschap ook door te trekken naar de huidige tijd. Dat leer je niet alleen uit een boek. In dit project was de tentoonstelling in het Piet Vink Centrum een eerste aanzet om kennis over De Slag om Ypenburg op te doen. Dat ging via voorwerpen die bekeken en aangeraakt konden worden en via een info-boekje met vragen (samengesteld door Astrid Abbing) die de kijkrichting van de leerlingen stuurde en ze in gesprek liet gaan met diverse leden van de Historische Vereniging. Want niet alle vragen konden worden beantwoord door alleen te kijken.

En dat die gesprekken ook echt ontstonden is te zien in onderstaand filmpje. Zo komt oud in contact met jong, ontstaat er kennis en leren de leerlingen deze verhalen op hun eigen manier door te vertellen.

We zijn trouwens nog lang niet uitgepraat. Inmiddels zijn ook 2 Grenadiers ontvangen op OBS Ypenburg om voor drie groepen 7/8 van zowel OBS Notenkraker als OBS Ypenburg een presentatie te verzorgen van hun werk en ook weer in gesprek te gaan.

Een verslag van deze bijeenkomst en de podcast die de leerlingen opnamen samen met Grenadiers volgt binnenkort.

Dus wordt vervolgd!

Project Carweide in de Binckorst met Corbulo en Willem Drees

De Binckhorst

Wie voor het eerst door de Binckhorst rijdt ziet waarschijnlijk vooral een ruig industrieterrein waar niet veel aan is. Maar die eerste indruk is misleidend. Wie de Binckhorst beter kent weet dat het er bruist en borrelt. Je kunt er heerlijk eten, kunstenaars en jonge bedrijven hebben er hun werkplek. De oude Caballero sigarettenfabriek is nu een creatieve hotspot voor innovatieve bedrijven. Dit brengt een nieuw elan met zich mee.

Carweide

Waar oud nieuw wordt is ook sprake van afbraak en lege plekken. De afbraak van klusgigant Karwei liet zo’n lege plek achter. Voordat hier nieuwe appartementen zullen verrijzen biedt dat ruimte. Een ruimte die volgens de bewoners en gebruikers van de Binckhorst niet leeg hoeft te blijven maar gevuld kan worden met liefst veel groen. Ruimte voor bomen en planten geeft ruimte aan vogels en insecten en biedt een omgeving voor ontspanning en ontmoeting.

Corbulo en Willem Drees

Het Corbulo College en OBS Dr. Willem Drees leveren voor dit project Carweide een eigen bijdrage: leerlingen van het Corbulo maakten van oude pallets nieuwe plantenbakken, leerlingen van OBS. Dr. Willem Drees timmerden insecten hotels. En ondertussen gingen ze bij elkaar op bezoek…

Leerdoelen?

Altijd komt weer de vraag langs: en wat zijn nou de leerdoelen bij zo’n project? In plaats van uit te gaan van een einddoel kun je ook stellen dat in het onderwijs veel vragen spelen. Hoe motiveren we meisjes voor techniekonderwijs? Hoe verkleinen we de kloof tussen primair- en voortgezet onderwijs? Hoe brengen we verwondering op gang? Hoe brengen we de wereld in de school? Hoe laten we onze leerlingen kennismaken met moderne technologie? Hoe brengen we scholen in contact met de wijk en de stad? Hoe maken we leerlingen die langs hun handen leren ervan bewust dat dit heel tof is en dat je echt niet altijd naar HAVO of VWO hoeft om je belangrijke stappen te zetten in je ontwikkeling? Zo kun je nog veel meer vragen bedenken waarbij een project als Carweide onze leerlingen helpt hun eigen stappen te zetten. En niet alleen leerlingen…

NLDoet is voor iedereen

Ja iedereen kan meedoen. Want iedereen kan op 11 maart als vrijwilliger de mouwen opstropen tijdens NL Doet, de grootste vrijwilligersactie van Nederland en in dit geval meedoen om de Carweide (Castorstraat 4) groener en mooier te maken. Er wordt op dit moment hard gewerkt aan een mooi programma voor jong en oud.

Men gaat op 11 maart aan de slag met:

  1. Maaksessie pergola: we gaan een natuurlijke pergola maken van wilgen of van houten palen. Hiervoor zoeken we 4 á 5 vrijwilligers die houden van timmeren en / of tuinieren. Let op, deze activiteit duurt van 11.00 tot 16.00
  2. Maaksessie zitmeubilair: we gaan van 40 pallets een aantal zitmeubels maken. Hiervoor zoeken we 6 á 8 vrijwilligers die houden van timmeren. Dit wordt begeleidt door een meubelmaker. Let op, deze activiteit duurt van 11.00 tot 16.00
  3. Groen graffiti: we gaan de betonplaten opfleuren met graffity. Let op dit is een korte, individuele klus
  4. Guerrilla gardening: we gaan inzaaien zodat er in het voorjaar mooie bloemen opkomen. Let op dit is een korte, individuele klus
  5. Binckbakken: 8 plantenbakken moeten gevuld worden met aarde en plantjes. Ook moeten de bakken nog een laagje beits krijgen. Hiervoor zoeken we 10 á 12 vrijwilligers die houden van tuinieren. Let op, deze activiteit duurt ongeveer 2 uur
  6. Zwerfafvalroute: we lopen 3 keer een andere route door de Binckhorst om zwerafval te verzamelen. Hiervoor zoeken we 15 vrijwilligers per wandeling. Let op, deze activiteit duurt een uur

Leerlingen van het Corbulo College zullen hier hun Binckbakken aanbieden die ter plekke gevuld zullen worden met groen. En leerlingen van OBS Dr. Willem Drees gaan hun insectenhotels schenken aan het project. Daarnaast gaan ook zij aan de slag met het opruimen van zwerfafval en het opfleuren van de betonplaten met graffiti. Nu mag het dus! De leerlingen zullen zelfs worden begeleid door professionele designers.

Ik ben benieuwd hoe het er uit gaat zien als het rode pad hieronder met graffiti van onze leerlingen een kleurig looppad wordt langs en naar meer groen!

Spannend! En nog even een tip: trek oude kleren aan!

Wordt vervolgd,
Annemarie

OBS DR. Willem Drees en Corbulo College gaan samen voor meer groen in de Binckhorst

OBS Dr. Willem Drees staat in de wijk ‘Laakkwartier’. De school grenst aan de wijk ‘Spoorwijk’ en aan de gemeente Rijswijk. De school wordt voornamelijk bezocht door leerlingen uit de direct omliggende wijken. Die wijken zijn zeer divers. Onze leerlingen komen uit maar liefst 26 verschillende landen! 

Technieklessen

Op OBS DR. Willem Drees brengt leerkracht Kim Uijttewaal de techniek de school in. Hoe ze dat doet is te zien op onderstaand filmpje waarbij ook mooi zichtbaar wordt hoe techniek en maakonderwijs taalontwikkeling kan stimuleren.

Willem Drees en Corbulo

De school wil meer gaan doen met Techniek- en Maakonderwijs omdat veel van hun leerlingen graag praktisch aan de slag gaan en mogelijk ook in deze richting een beroep zullen kiezen. Natuurlijk beginnen ze klein. Timmeren met de kleuters en een lichtlab passen in de school. Een robotarm of een lazersnijder is een ander verhaal. Maar waarschijnlijk toch ook bereikbaar voor hun leerlingen als ze daarvoor het Corbulo College opzoeken.

Carweide in de Binckhorst

Vaak kijken we hoe we onderwijsvragen van de scholen kunnen koppelen aan stakeholders, cultuuraanbieders, bedrijven of initiatieven in wijk en stad. Carweide in de Binckhorst is zo’n initiatief. Op het perceel waar eerst klusgigant ‘Karwei’ stond is nu ruimte voor bewoners en bedrijven van de Binckhorst om te experimenteren met meer groen in de wijk. Daarbij vinden ze de connectie met Laak en de scholen in die naastgelegen wijk belangrijk.

Het Corbulo College gaat aan de slag met het maken van grote groenbakken.
De Willem Drees kijkt bij haar leerlingen ook naar brede talentontwikkeling en vraagt zich af hoe zij iets kunnen bijdragen aan een groenere stad. Op De Willem Drees wil men Maatschappelijke betrokkenheid stimuleren. En daarbij kunnen leerlingen van de Willem Drees tegelijkertijd meer te weten komen over hoe ze op het Corbulo bezig zijn met techniek.

We willen hier dus beroepsoriëntatie, maatschappelijke betrokkenheid en talentontwikkeling combineren. Plannen om het Corbulo te bezoeken, iets te ontwerpen en te maken dat bijdraagt aan het groen in de Binckhorst en connectie met de bedrijven daar zijn in volle gang! 

Dus wordt vervolgd…

Vragen van OBS De Tweemaster

OBS De Tweemaster is de openbare school in Duindorp. Het is een kleine school van rond de 150 leerlingen en heeft de beschikking over een mooie sporttuin met een breed programma waar alle leerlingen qua sport en bewegen aan hun trekken komen. Dat is in de klas soms wat moeilijker. De school zoekt naar een uitdagend aanbod voor een kleine groep plusleerlingen. Hoe doe je dat in tijden van corona en leerkrachtentekort? Met deze vraag gingen we samen aan de slag.

Onderzoek

Wat hebben plusleerlingen op deze school nodig? Hoe biedt je dat aan dat zonder extra handen in de klas? Welk STEAM-aanbod sluit aan? Wat is hun beginsituatie? Wat zijn hun eigen wensen?

Dit waren te complexe vragen om direct te beantwoorden. Dus gingen we gewoon maar eens kennismaken met deze leerlingen uit groep 5 t/m 8 en wat aanbod uitproberen in een aantal lessen. We dachten aan talig aanbod in de vorm van filosofie-vraagstukjes, maar ook aan onderzoeks- en maakactiviteiten.

Bij de eerste filosofieles kwam een leerling met een hartstochtelijke wens om te leren programmeren. Ook zijn filosofietekening was eigenlijk geen tekening. Meer een quote die ook weer zijn interesse in programmeren toonde…

We hebben nu drie lessen gehad waarin programmeren met de microbit een ruime plek kreeg. Het mooie van de microbit is dat het programmeren combineert met werkstukken met elektriciteit. En als leerlingen eenmaal interesse hebben in programmeren is er veel materiaal voor handen waarmee ze zelf aan aan het werk kunnen.

Over drie weken kom ik weer naar de Tweemaster om te evalueren. Voor onze programmeur in de dop heb ik materiaal achtergelaten. Juist dit  materiaal van o.a. Astrid Poot leent zich goed voor zelfstudie. Wellicht met ondersteuning van enkele korte filmpjes. Ik liet de volgende videoboodschap voor deze leerling achter.

Spannend om straks te ervaren of zelfstandig werken met deze materialen ook echt een succes kan worden. Te denken valt aan hoeken met onderzoeks- en maakmaterialen die samen met informatieve en instructieve boeken en filmpjes een uitdagende leeromgeving kunnen vormen. Wellicht kunnen Leidse studenten van het project Studenten voor Educatie met wat coaching deze aanpak voortzetten. Misschien valt ook te denken aan de inzet van ouders of vrijwilligers of kunnen leerlingen van elkaar leren.

We moeten ons onderwijs anders gaan organiseren om antwoorden op kwesties als deze vorm te kunnen geven. Voor mij net zo spannend als voor de leerlingen en de school. Dus wordt vervolgd…

Weten wat werkt in 2022

Een nieuw jaar is altijd een moment om vooruit te kijken maar ook om terug te blikken. Door corona gaat alles trager en de momenten om face to face met en van elkaar te leren zijn schaars. Dat maakt het werk schraal en een stuk minder effectief. Maar we moeten het doen met wat er is. Online is in ieder geval de schat aan informatie alleen maar toegenomen. De websites over Maken en Onderzoeken zijn talrijk maar daarin zit ook het gevaar bedolven te worden en te verdwalen in het doolhof aan webinars en info.

Twee sites waar ik veel vandaan haal en waar kennis over onderwijs samen optrekt met onderzoek wil ik hier belichten.

Op de website ‘Weten Wat Werkt bij leren ontdekken’ is van alles te vinden over het thema Nieuwsgierigheid en Professionaliseren. Tijdens het webinar op woensdag 1 december 2021 vertelden Juliette Walma van der Molen en ikzelf hoe deze site van de Kennistafel OOL tot stand kwam en over de goede samenwerking en uitwisseling die tussen wetenschap en praktijk is ontstaan. Daarnaast lieten we zien hoe deze website is te gebruiken om Ontwerpen en Onderzoeken een plek te geven in je school.

Een andere website waar onderzoek zich verbindt met de onderwijspraktijk is Onderwijskennis.nl. Dit is een site van het NRO (nationaal regie-orgaan onderwijsonderzoek). Aan de hand van thema’s kun je hier wetenschappelijke inzichten, publicaties, kennisbronnen en tools van diverse partners lezen en downloaden. Deze site is nog in ontwikkeling en leraren worden uitgenodigd om eraan mee te denken. Op deze pilot website vind je een overzicht van de stand van zaken uit de wetenschap over belangrijke onderwijsthema’s. Ook tref je kennisbronnen aan die je kunt benutten bij specifieke vraagstukken en bij praktische verbeteringen en vernieuwingen. Daarnaast hebben handreikingen, praktische tips en vernieuwingsprojecten een belangrijke plek.

Op deze site zijn ook twee mooie leidraden te downloaden onder het thema ‘onderwijskansen’: ‘Onderwijs vanuit hoge verwachtingen’ en ‘differentiëren als sleutel tot gelijke kansen’. Deze downoads bestaan uit een handleiding voor de leerkracht, een poster en een infografic. Zo wordt informatie prettig ondersteund door beelden.

Infografic van leidraad over onderwijs vanuit hoge verwachtingen

Tot zover tips over info en materialen die ik meeneem naar 2022. Bovendien staan in de kennisbank van deze site links naar een aantal leerzame webinars van 2021.

En nu maar hopen dat we elkaar komend jaar ook veel meer in levende lijve kunnen treffen. Want onderwijs werkt nog steeds het best als we elkaar vooral life kunnen ontmoeten.

Keizerlijke techniek: leerlingen van de kleine Keizer op de Hotspot van het Maris College

Worden wat je wil, daar gaat de Kinderboekenweek dit jaar over. Maar hoe kunnen kinderen weten wat ze willen worden als hun kader vaak zo klein is, als ze denken dat ze alleen de keuze hebben tussen dokter of advocaat? Als er in hun omgeving te weinig waardering is voor vakwerk, werk waarvoor je met je handen moet kunnen denken? Als er op scholen te weinig ruimte is om te kunnen Maken, Doen en Ervaren?

Veel talenten van leerlingen blijven op de basisschool onontdekt als ze nooit aan de slag mogen met Maken en Doen. Ik heb als leerkracht gemerkt dat dit niet een kwestie is van intelligentie of niveau. Van Praktijkonderwijs t/m Gymnasium zijn er kinderen die opleven als ze iets met hun handen mogen doen. Ik was zelf zo’n kind (lees meer in mijn blog hierover). En Sofie van de Waart- Govaert schrijft er ook mooi over in haar column in Trouw. Zij heeft het over ‘leeskinderen’ en ‘leefkinderen’. Er wordt leerlingen te weinig mogelijkheden geboden hun kennis ‘uit te leven’. En dat terwijl allerlei vormen van Maken en kruisbestuivingen tussen kunst en techniek juist zo’n mooi landschap vormen om de basisvakken rekenen en taal handen en voeten te geven.

Waarom gebeurt dit dan zo weinig? Het vereist naast materialen en gereedschap nogal wat voorbereiding en kennis van de leerkracht. Het huidige lerarentekort laat zich hierbij extra voelen. Er zijn te weinig hoofden en handen die het werk op de scholen moeten doen. Je moet in het basisonderwijs als leerkracht al een schaap met vijf poten zijn. Kom dan maar eens aan met technieklessen die opnieuw extra tijd vragen.

Op de OBS Kleine Keizer werken ze hierin daarom samen met het Maris College. Op De Kleine Keizer gebruiken als basis de techniekmethode Naut. De wens leefde om met de challenges uit de thema’s van deze methode meer praktisch aan de slag te gaan. Thema voor thema kijken leerkrachten van de Kleine Keizer samen met leraren van het Maris hoe ze die challenges kunnen gaan uitvoeren. Daar kun je kleine stapjes in maken. De thema’s ‘Boordenvol energie’ en ‘Slimme apparaten’ zijn inmiddels aan bod gekomen. Meester Bram van het Maris College heeft gastlessen gegeven op De Kleine Keizer en er is subsidie aangevraagd en toegekend om materialen in te kopen en een technieklokaal in te richten.

In dit hele proces zijn de stappen klein. Leerkrachten en leerlingen moeten in hun eigen tempo kunnen ervaren hoe ze kunnen en willen omgaan met de praktische kanten van technieklessen. Daarom was de opdracht tijdens het eerste bezoek aan de Hotspot Techniek van het Maris laagdrempelig: het bouwen van diverse slimme ontwerpen met een zonnecel. De motivatie en het plezier is echter groot net als het aantal vaardigheden dat aangesproken wordt.

We blijven De Kleine Keizer volgen bij hun stappen om techniek de klas in te brengen en hierin samen met het Maris College op te trekken.

Wordt dus vervolgd,
Annemarie van Es