Leren herdenken en weten waar je woont

Zoals ieder jaar herdenken de scholen op Ypenburg ook dit jaar weer op 10 mei de slag om Ypenburg van 10 mei 1940. Samen met Astrid Abbing en Henk Kronenberg van de Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg (HVBY) verzorgt stichting De Haagse Scholen (DHS) elk jaar een ander project in aanloop naar de herdenking.

Dit jaar zijn voor het scholenproject stoeptegels met een QR-code geïntroduceerd. De Telegraaf had hierover gehoord en wilde daar in een artikel met foto aandacht aan besteden. Tussen de Citotoetsen door werd op dinsdagochtend 18 april een moment gevonden. Kinderen van groep 8 van de Openbare Basisschool Ypenburg zijn met de fotograaf en verslaggeefster naar de stoeptegel van Nico van de Kruk gegaan en hebben daar een foto gemaakt en het verhaal verteld.

Safae en Hind kunnen heel goed uitleggen waar het project over gaat. Luister maar naar deze fragmenten:

Safae over de stoeptegels:

Hind over de slag om Ypenburg:

De leerlingen konden dus als het ware een tegel adopteren
en waren tijdens dit project reporters van hun eigen buurt en hun eigen leerproces. Ze maakten audiofragmenten, hielden interviews en maakten foto- en filmreportages. Onmisbaar hierbij was filmdocent Ward Oranje die hen kneepjes bijbracht van het vak.

Natuurlijk werd er tijdens de excursie naar Villa Dorrepaal
ook druk gefilmd. Tijdens dit bezoek konden de leerlingen van alles te weten komen over de rol van George Maduro tijdens de slag om Ypenburg. Iedereen kent natuurlijk wel Madurodam, maar wist jij ook dat het eigenlijk een oorlogsmonument is? Deze film maakte Ward er samen met de leerlingen over:

De burgemeester wilde meer weten over het project
en kwam op bezoek. Hij ging in gesprek met de leerlingen en uiteraard werd ook dit bezoek in woord en beeld vastgelegd.

Onderstaand filmpje is het resultaat…

Hieronder kun je horen wat de burgemeester vindt van het herdenken van de slag om Ypenburg en wat hij weet te vertellen over George Maduro…

De burgemeester over het project en over George Maduro:

Leerlingen die reporter zijn van hun eigen leren
en daarbij gebruik mogen maken van eigentijdse media gaan je vanzelf een hoop vertellen. Dan willen ze graag vertellen over belangrijke gebeurtenissen in hun leven, over wat hen boeit, over wat ze belangrijk vinden, over hoe zij het beste kunnen leren en nog veel meer.

Luister maar eens wat Sean vond van het project:

Tijdens de gesprekken, podcasts en opnames ontwikkelen de leerlingen taal. Woorden die ze nog niet kenden worden toegelicht, uitspraak wordt verbeterd, zinnen en intonatie worden geoefend en geoefend, want als je multimedia-product straks onder een QR-tegel terecht komt en de hele buurt kan je straks horen, ja, dan moet het zo goed mogelijk zijn!

Wie zonder een bezoek aan de wijk vanaf de bank meer wil weten over Ypenburg en de geschiedenis en straatnamen kan ook via deze link een kijkje nemen op de site van de HVBY.

Woensdag 10 mei is de herdenking
waarin leerlingen van de deelnemende scholen ook weer een rol zullen spelen. Iedereen is welkom om te komen kijken. De ceremonie start om 10.20 uur op het veld bij het monument aan het Böttgerwater. Het is het monument van de Grenadiers en Jagers. Ook zij kwamen op bezoek om te vertellen over hun werkzaamheden. Leerlingen namen een podcast met hen op…

Hieronder een fragment uit het interview met de Grenadiers waarin Grenadier Ronen vertelt over de betekenis van hun monument aan het Böttgerwater:

Grenadier Ronen over het monument:

En tot slot een film van Ward Oranje samen met en van de leerlingen die een beeld geeft van het hele project.

Leiderschap verbeelden: de winnende tekening!

Dit is hem dan: de winnende tekening over leiderschap! Gemaakt door Shriya van OBS De Notenkraker. De leerlingen van de groepen 7 en 8 van OBS De Notenkraker en OBS Ypenburg deden mee aan een tekenwedstrijd van de Lyonclub over leiderschap. Shriya is winnaar van deze regio. Ze gaat dus nog verder voor de landelijke titel en daarna de wereldtitel. De hoofdprijs is een reis naar New York. Uiteraard zit er een heel verhaal achter dit beeld…

Shriya vertelt aan Grenadier op hun tentoonstelling tijdens herdenking wat het verhaal is achter haar tekening

Maar een winnaar ben je nooit zomaar. Daar gaat ook altijd een verhaal aan vooraf. Hoe het bijvoorbeeld traditie is dat de Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg samen met De Haagse Scholen al jarenlang het project Storytelling de scholen inbrengt. Dit doen we samen met de Grenadiers en Jagers rond de herdenking bij hun monument dat geadopteerd is door de scholen.

Dat er voorafgaand aan die herdenking veel kennis de scholen in kwam via een tentoonstelling in het buurthuis, een escaperoom over George Maduro en filosofielessen over leiderschap.

Dat leerlingen binnen dit project altijd reporter zijn van hun eigen leren en hun eigen verhaal doorvertellen via eigentijdse media zoals podcast, film en fotografie.

En zo komt dan dat eigenaarschap tot stand waardoor leerlingen met mooie verhalen komen die van henzelf zijn, verhalen die ze zich eigen hebben gemaakt.

De tentoonstelling van de tekeningen is nog in deze kerstvakantie te bezoeken in de bibliotheek van Leidschenveen.

Onderwijs op maat en een Sint cadeautje van de Inspecteur De Vriesschool om lekker te luisteren

De dagen worden korter en het weer wordt er niet vrolijker op. In deze tijd krijg je dus echt weer zin om je onder een dekentje terug te trekken met een spannend boek. Sommige kinderen kunnen nog niet lezen. Wat is er dan niet fijner dan lekker te luisteren. Maar ook voor kinderen die wel goed kunnen lezen kan het soms heel ontspannen zijn om even de ogen te sluiten en weg te dromen bij een mooi verhaal

Steeds meer scholen zijn daarom bezig met een luisterhoek in hun bibliotheek of in een hoekje van het lokaal. Daar is niet veel voor nodig. Met een laptop en een paar koptelefoons kom je al een heel eind. Een fijne zitplek met wat kussens maakt het geheel af.

Het goede nieuws is dat bezig zijn spreken en luisteren, het lezen en schrijven versterkt. Er zijn bovendien steeds meer online luisterboeken en podcasts voor kinderen te vinden.

Voor de leerlingen van de Inspecteur de Vriesschool is dit rijke aanbod vaak net wat te moeilijk. Daarom kwam Lidia Taal, de locatiedirecteur van deze school, op het idee om zelf een verhaal in te spreken. Op het speciaal onderwijs – en zeker op deze school voor zeer moeilijk lerende kinderen – is men het gewend om leermiddelen aan te passen en zelf te ontwerpen. Lydia heeft voor haar doelgroep het boekje van ‘Aadje Piraatje en de stoomboot van Sinterklaas‘ geworden. Met wat geluiden eronder is het verhaal nu heel echt! En met een koptelefoon op je hoofd zit je er zo helemaal in.

Het leek ons een goed idee om onze opname te delen zodat nog veel meer kinderen ervan kunnen genieten. Voor wie het nog niet heeft: het boekje is in de winkel en online te koop voor 7,99 euro. De opname doen we graag cadeau! Voor kleuters die zelf willen bladeren, voor ouders die misschien zelf niet zo makkelijk voorlezen, voor het luisterhoekje in de klas en thuis…

Wil je dan nog verder luisteren wat het onderwijs op de Inspecteur de Vriesschool zo speciaal maakt? Ook dat kan. Lidia vertelt erover in de nieuwe podcast van het DHS Lab. In de kolom hiernaast staan alle linkjes op een rijtje.

Wie meer wil weten over de mogelijkheden van audio in de school kan terecht bij de schrijver van dit artikel. Vertellen kan ook! Als je zelf een mooi verhaal hebt over onderwijs en denkt dat het de moeite waard is om daarover een podcast op te nemen hoor ik graag van je!

Veel luisterplezier,

Annemarie van Es

Hieronder de link naar het luisterboek van Aadje Piraatje en de stoomboot van Sinterklaas.

Hieronder de link naar de podcast waarin Lidia Taal vertelt wat haar werk op de Inspecteur de Vriesschool zo speciaal maakt…

Bij Kinderpodcasts.nl vind je verder nog een schat aan luisterplezier voor alle leeftijden.

En heb je nog niet genoeg geluisterd dan is dit ook een hele mooie blog met een hoop ideeën en links voor nog meer luistermoois!

Herdenking van de Slag om Ypenburg

In de aanloop naar de herdenking van de Slag om Ypenburg leren de leerlingen over de geschiedenis van hun eigen wijk. Ze bezochten een speciale tentoonstelling hierover van de Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg (HVBY), er kwam een escaperoom in hun klas over George Maduro, twee Grenadiers bezochten de school en namen met de leerlingen een podcast op. Dit project is inmiddels traditie. Elk jaar komt er ook een thema aan bod dat met de oorlog te maken heeft maar in alle tijden belangrijk blijft. Dit jaar filosofeerden de leerlingen over leiderschap. Dat leverde een aantal inzichten en perspectieven op. In onderstaande mindmaps zijn diverse uitspraken van de leerlingen opgetekend…

Deze inzichten konden de leerlingen verwerken in de tekeningen, essays en gedichten die ze maakten voor de tentoonstelling die na de herdenkingsplechtigheid op 10 mei door de gasten kon worden bekeken.

Hoe de hele herdenking dit jaar verliep is te volgen op dit filmpje…

En hoe de leerlingen het project hebben ervaren is te beluisteren in deze podcast…

Ook Pijnacker Nootdorp Actueel was ter plekke om de herdenkingen in de wijk op de 10e mei vast te leggen. Zij maakten een mooi filmpje waarin het lied dat juf Carola met de leerlingen instudeerde centraal staat en ook leerlingen van OBS Ypenburg aan het woord komen…

Herdenking van de slag om Ypenburg

Je moet het maar durven: Je gedicht voordragen als allerlei vreemde ogen en camera’s op je gericht zijn. Of de burgemeester interviewen en een gesprek aangaan met Brigade generaal der Grenadiers Timmermans en stadsdeel directeur mevr. Sevinga. De leerlingen van Openbare Basisschool Ypenburg deden het: ‘Mijn handen trilden echt juf, toen ik de microfoon vasthield.’ Het is best eng om in het nieuws te komen. Hieronder een artikel over de herdenking in deze Telegraaf van 11 mei 2021.

Ieder jaar herdenkt de school de slag om Ypenburg die op 10 mei 1940 plaatvond, bij het monument van de Grenadiers en Jagers dat de school heeft geadopteerd. Zo leren de leerlingen over hun wijk, de plek waar ze wonen, vroeger een vliegveld dat de Duitsers op 10 mei 1940 wilden innemen. Met weinig materieel en veel moed is die slag door Nederland gewonnen. Weinig mensen weten dat dit veel invloed heeft gehad op het verdere verloop van de oorlog.

Ondanks de beperkingen van Corona hebben de leerlingen van groep 8 er dit jaar extra veel werk van gemaakt. Onder begeleiding van Astrid Abbing van Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg verdiepten ze zich in wat er die dag allemaal gebeurde. Samen met Thomas Foster maakten ze filmpjes, met Henk Kronenberg bezochten ze de bunker, met Toos Bartels van Techniekmenu deden ze een leerzame escaperoom die vooral veel kennis opleverde over George Maduro (niet alleen bekend van Madurodam maar ook een oorlogsheld die dapper heeft gevochten in de strijd om vliegveld Ypenburg). En Grenadier Mert bezocht de school en vertelde ze hoe de de Grenadiers vandaag de dag bezig zijn met vrede en vrijheid.

Alle ervaringen, kennis en verhalen vertellen de leerlingen aan u door op hun eigen website: https://storytelling.historischypenburg.nl/ In teksten, tekeningen, podcasts en filmpjes vertellen de leerlingen op hun eigen manier de verhalen door. Verhalen over vrede en vrijheid die we moeten blijven vertellen.

Hieronder een filmpje over de herdenking.

Het hele interview van Saabria en Lemnia met Burgemeester van Zanen van Den Haag, Brigade generaal der Grenadiers Timmermans en stadsdeel directeur mevr. Sevinga is hieronder te beluisteren.

Volgend jaar wil Stichting De Haagse Scholen meer scholen en leerlingen betrekken bij deze herdenking en de samenwerking met Historisch Ypenburg voortzetten.

We blijven verhalen van vrede en vrijheid vertellen.

Wordt dus vervolgd…

Storytelling op OBS Ypenburg: op naar 10 mei

Op een heleboel manieren hebben leerlingen van groep 8 van OBS Ypenburg onderzoek gedaan naar wat er gebeurde tijdens de slag om Ypenburg toen hun vinexwijk nog een vliegveld was. De leerlingen onderzochten veel zelf en leerden daarbij diverse bronnen raadplegen. Ze hadden hierbij hulp van Astrid Abbing en andere leden van van Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg.

Met de escaperoom van Toos Bartels van Techniekmenu verdiepten de leerlingen zich op een hele andere manier in die 10e mei 1940 en de Tweede Wereldoorlog die daarop zou volgen.

Het project Storytelling heeft tot doel de leerlingen op hun eigen manier hun verhaal te laten terugvertellen. Een verhaal vertellen kan op veel manieren. De leerlingen hebben hun kennis verwerkt in tekeningen en teksten maar ook in geluidsfragmenten, podcasts en filmpjes.

Daar kregen ze hulp bij van filmdocent Thomas Foster die bovendien iPads meebracht die de school mocht lenen van Filmhuis Den Haag.

Alle items van de leerlingen zullen voor iedereen te zien zijn op hun eigen website die de leerlingen voor het eerst zullen tonen aan de burgermeester van Den Haag en het Garderegiment Grenadiers en Jagers die op 10 mei weer de jaarlijkse herdenking komen bijwonen bij hun monument dat de school geadopteerd heeft.

Vandaag hebben de leerlingen teruggekeken naar wat ze hebben geleerd van het project. Ze keken ook voorruit naar hoe ze de Grenadiers en Jagers en de burgermeester in hun school willen ontvangen.

Wordt dus vervolgd…

In dit blog was al eerder te lezen hoe de leerlingen hun eigen podcast maakten met Grenadier Mert, hoe ze oefenden met radio maken en hoe het project gestart is aan de hand van de ideeën van de leerlingen zelf.

Leerlingen doen onderzoek naar hun eigen buurt en maken podcast met Grenadier Mert

Voor het project Storytelling doen de leerlingen van groep 8 van OBS Ypenburg onderzoek naar de geschiedenis van hun eigen buurt en in het bijzonder naar de slag om Ypenburg die op 10 mei 1940 plaatsvond op de plek waar nu hun school staat. Ze kozen ervoor om over dit onderwerp zelf een website te bouwen waarin ze al hun items kwijt kunnen. De onderzoekjes zijn heel verschillend: historische plekken in de buurt, belangrijke personen uit die tijd, wapens, vliegtuigen, verhalen, gebeurtenissen… er is voor elke leerling wel iets wat de interesse wekt.

De bevindingen van de leerlingen worden vastgelegd in teksten, tekeningen, foto’s, verhalen en filmpjes. Een podcast leent zich goed voor verhalen en bij wie kunnen de leerlingen nou beter informatie ophalen dan bij de Grenadiers en Jagers? Dit garderegiment heeft hier in 1940 gevochten en de school heeft hun herdenkingsmonument geadopteerd.

Als voorbereiding op het maken van podcast hebben de leerlingen vorige week geoefend. Hoe hou je een goed interview waarbij je niet alleen vragen van een lijstje afwerkt? Daarvoor moet je goed kunnen luisteren, doorvragen en samenvatten. Zonder te hakkelen en te stamelen je vraag stellen valt ook nog niet mee. En dan moet de techniek ook meewerken. Dat is een kwestie van timing en opletten. Is de tune op tijd? Worden de stemmen niet te hard opgenomen of juist te zacht?

Grenadier Mert had foto’s meegebracht waarbij hij heel boeiend kon vertellen. Daarbij ging hij moeilijke onderwerpen niet uit de weg…

Na het gesprek met de klas was het tijd voor de podcast. Jarl deed hierbij de techniek en Liviënne, Lemnia en Vienty hadden vragen voorbereid. Het is mooi om te horen hoe de leerlingen nu al gegroeid zijn in hun spreek- en luistervaardigheden en welke paralellen in het gesprek naar boven kwamen tussen mei 1940 en nu. Grenadier Mert wist de verbanden dan ook heel helder te schetsen en wist veel over zijn regiment te vertellen.

Maar dat moet u natuurlijk zelf beoordelen en de podcast gewoon gaan luisteren!

De podcast is ook te vinden op ons kanaal op Spotify

We willen Grenadier Mert heel erg bedanken voor zijn boeiende verhalen en zijn open en enthousiaste uitleg. We weten nu dat ook militairen het eng vinden om uit een vliegtuig te springen en hoe belangrijk je mindset is voor hoe je gebeurtenissen ervaart. Naast veel info heeft Mert ook de nodige levenservaring gedeeld met de leerlingen.

Volgende week gaat het project weer verder,
dus wordt vervolgd…

Vervolg Storytelling op OBS Ypenburg

Op OBS Ypenburg doen leerlingen uit groep 8 mee aan het project Storytelling. Op anderhalve meter tussen alle coronamaatregelen door komt Astrid Abbing van Historische Vereniging Ypenburg de klas in om samen met de leerlingen onderzoek te doen naar de rijke geschiedenis van dit stadsdeel.

Wist u dat de wijk Ypenburg vroeger een vliegveld was? Wist u dat hier op 10 mei 1940 de slag om Ypenburg heeft plaatsgevonden? Wist u dat de Duitsers deze slag hebben verloren? En weet u dat dit nog ieder jaar in de wijk en ook op OBS Ypenburg wordt herdacht? De school heeft hierin een lange traditie en heeft het herdenkingsmonument van de Grenadiers en Jagers – die hier ook destijds hebben gevochten – geadopteerd.

In dit project doen de leerlingen een eigen onderzoek naar wat er op Ypenburg die 10e mei heeft plaatsgevonden. Zo’n onderzoek kan gaan over personen (als bijvoorbeeld George Maduro, jazeker van Madurodam maar ook een oorlogsheld), over plaatsen, over verhalen of materialen (zoals tanks, vliegtuigen en wapens uit die tijd). Zelfstandig of in groepjes verwerken de leerlingen hun onderzoek tot een item voor op de website die ze over dit onderwerp aan het bouwen zijn.

Zo vertellen ze op een eigentijdse manier in woord, beeld en geluid hun eigen verhaal over die dag. De leerlingen hebben er zelf voor gekozen om hun verhalen via een website door te vertellen. Ze houden zich dus niet alleen bezig met wat ze willen vertellen maar ook hoe ze het willen vertellen. We hebben daarvoor een complete radiostudio ingericht…

De leerlingen zijn dus alvast aan het oefenen voor een podcast die ze willen gaan maken. Vraagtechnieken als doorvragen en samenvatten komen hierbij aan de orde. In onderstaand geluidsfragment is vast te horen hoe dat oefenen ging…

De klas is dus vollop met het project aan de slag en de leerlingen hopen de komende week twee militairen van het Garderegiment Grenadiers en Jagers te interviewen.

Op de website die door de leerlingen zal worden vormgegeven zijn dus straks naast geschreven verhalen ook verhalen en interviews te beluisteren. Maar dat is nog niet alles. Filmdocent Thomas Foster helpt de leerlingen bij het maken van bewegende beelden en filmpjes. Daarvoor heeft hij van het Filmhuis Den Haag iPads mogen lenen waar de leerlingen mee kunnen werken. Daarover komt in een volgend artikel meer.

Wordt dus vervolgd…

Story-telling met historisch Ypenburg

Astrid Abbing van Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg kwam bij mij met een vraag: hoe maken we kinderen bewust van de geschiedenis van de buurt waarin ze wonen? De wijk Ypenburg heeft een hele rijke geschiedenis (die op dit moment weer even heel actueel is). Er zijn vondsten gedaan uit de steentijd toen mensen hier op een duin leefden. Er is hier ook een slag geleverd met de Duitsers aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. De vinexwijk is gebouwd op de plek waar vroeger een vliegveld was. De buurt is één en al geschiedenis, maar weten de kinderen die hier wonen dat ook?

OBS Ypenburg
Het zou natuurlijk mooi zijn als leerlingen op school leren over de geschiedenis van hun eigen buurt. Op OBS Ypenburg zijn ze daar al langere tijd actief mee bezig. De school heeft een monument geadopteerd van de Grenadiers en Jagers die hier jaarlijks op 10 mei de slag om de residentie herdenken. De school heeft een goede band opgebouwd met de Grenadiers en Jagers en heeft een traditie opgebouwd om geschiedenislessen te koppelen aan de eigen identiteit en de eigen wijk.

Storytelling
‘Het zou nog mooier zijn als de leerlingen op 10 mei op hun eigen manier het verhaal  kunnen doorvertellen,’ zei Astrid. ‘Hoe pakken we dat aan?’, vroeg ze aan mij. We begrepen dat we dan eerst een heleboel aan de leerlingen moesten vragen: Wat weten ze al? Hoe leren ze graag? Welke eigen talenten kunnen ze kwijt in het vertellen van hun verhaal? Op welke manier zouden ze hun verhaal willen vertellen?

Op maandag 26 oktober konden we onze vragen stellen aan de leerlingen van groep 8 van OBS Ypenburg. Met voorzorgsmaatregelen: registreren, handen ontsmetten, mondkapjes op, maar het kon. En daar waren we blij mee.

Met de oogst kunnen we ons project verder gaan vormgeven.

Dit wordt dus een onderzoek, samen met de leerlingen van OBS Ypenburg, naar het doorvertellen van verhalen. De leerlingen zullen een hoop kennis, maar ook vaardigheden moeten gaan inzetten. Astrid en ik gaan dat samen met ze doen. En wij niet alleen. We zijn al in gesprek met partners (zoals het pas weer geopende Musem voor Beeld en Geluid) die veel beter dan wij de techniek beheersen om op een eigentijdse manier verhalen te vertellen. Zij kunnen straks de leerlingen begeleiden als het bijvoorbeeld gaat om het bouwen van een site, een webinar vormgeven of een film maken.

Wordt dus vervolgd,
Annemarie