Leerlijnen

Leerlijnen gaan over leerdoelen en de weg ernaartoe. Door het woord ‘lijnen’ lijkt het dan ook alsof in de hoofden van leerlingen het leren keurig in een rechte weg van A naar B gaat. Dat is niet zo. Leren gaat met vallen en opstaan, met sprongetjes, met misverstanden, met hiaten.

Hoe wij onderwijzen en hoe leermethoden zijn opgebouwd is vaak niet hoe leerlingen leren. We moeten ons ervan bewust zijn dat we ook leerlijnen hanteren om het voor onszelf als leerkracht overzichtelijk te houden. We weten bijvoorbeeld dat rekenen een bouwhuis is. Ontbreekt er een bouwsteentje als ‘over het tiental kunnen rekenen’ of ‘een getal kunnen splitsen’, dan kan je moeilijk verder met je rekenbouwhuis en aan het dak gaan bouwen met ‘getallen tot over de duizend’. Van Taal is bekend dat we dit echter veel meer fluïde kunnen aanleren.

Ook wat betreft MAKEN waar deze site over gaat en de kunstzinnige of technische benadering daarvan heeft niet zozeer met bepaalde onderwerpen te maken die in een bepaalde volgorde dienen te worden gegeven. Het gaat meer om de verdieping en verbreding van die onderwerpen. Je kunt met kleuters drijven en zinken behandelen en op de middelbare school er berekeningen over maken met soortelijke massa. Je kunt kleuters laten voorspellen en het met studenten hebben over hypothese en onderzoeksvraag.

Met deze kanttekeningen plaats ik hieronder de leerlijnen die op de scholen zijn ontwikkeld.

Als eerste volgen hier de leerlijnen van OBS Ypenburg. Zij wilden via mindmaps inzichtelijk maken welke leerdoelen/leerlijnen ze behandelen met hun zaakvakken en creatieve vakken. Daar kwam een leerlijn uit voor ‘Natuur en Techniek’ en voor ‘Mens en Samenleving’.

OBS Ypenburg onderzocht hiervoor de doelen uit de eigen methoden (Wijzer door …). De reden hiervoor was dat men in de middagen meer rond thema’s en in workshops wilde gaan lesgeven. De leerdoelen van de zaakvakken wilde men per leerjaar in één oogopslag kunnen zien. Dit is mogelijk bruikbaar voor andere scholen die meer thematisch willen gaan werken of samenhang willen zien in deze leerdoelen. De PDF’s op A3 formaat zijn hieronder te downloaden. Ook mooi als poster in de klas.

Met dank aan OBS Ypenburg!

Wat leerlijnen betreft zit er nog meer aan te komen. Pionierscholen zijn bezig met leerlijnen die verbanden leggen tussen taal en techniek of werken samen met het voortgezet onderwijs. Hou deze site dus in de gaten als je meer wil weten van leerlijnen en MAKEN!