Leerlingen als reporter en regisseur

Op woensdagmiddag 17 mei vierde Cultuurschakel haar 10 jarig bestaan
in Diligentia aan de Lange Voorhout in Den Haag. De leerlingen van de Gelderlandschool waren hierbij aanwezig als verslaggever. Dat betekende dat ze zich al hadden voorbereid. Wat doet Cultuurschakel? Wat is Cultuur? Wat wil ik in beeld brengen? Hoe werkt de techniek? De Gelderlandschool biedt OGO-Onderwijs. Dit staat voor Ontwikkelings Gericht Onderwijs. Daarbij staat centraal dat het onderwijs zich richt op de vragen van de leerlingen. Leerlingen leren door deel te nemen aan de echte wereld. Ze spelen dus hier niet voor reporter maar ZIJN echte mediamakers.

Cultuurschakel had zich dus geen betere journalisten ter plekke kunnen wensen.
Want voor deze OGO-leerlingen is de wereld ingaan met je vragen een tweede natuur geworden. Zo ontwikkelen zij al doende en makende hun vaardigheden waarbij taal de hele dag door naadloos geïntegreerd wordt. Wie meer wil weten over OGO kan de podcast met hun leerkracht Laura van Looijengoed beluisteren op deze site of op Spotify.

Daarna moest het echt gebeuren.
Dat betekent dat je over je verlegenheid heen moet stappen en de gasten werkelijk moet gaan interviewen. Na de laatste instructies van juf Laura kwamen ze in actie. In groepjes was het minder eng. De ene leerling stelt de vragen terwijl de andere leerling in de gaten houdt of de opname wel loopt en weer een ander maakt de beelden. Dat kon mooi met de iPads die ze mochten lenen van het filmhuis den Haag.

En dan komt het aan op doorvragen, samenvatten
en opnieuw vragen als de techniek toch niet helemaal lekker liep. Er werd samengewerkt, uitgeprobeerd, doorgezet en spelenderwijs een heleboel geoefend met taal. Ook tijdens de opening van het Haags HipHop Centrum en keynote van Karim Amghar werd er aandachtig gefilmd.

Gelukkig was er ook tijd om even uit te wisselen en te ontspannen. Daarvoor was er een echte VIP ruimte voor de leerlingen.

En hoe mooi is het als je daarna Karim Amghar mag interviewen
over zijn visie op kansengelijkheid. Want kansengelijkheid gaat over deze leerlingen. Leerlingen die niet zo makkelijk hun wijk uitkomen. Niemand van hen was al eerder in Diligentia. De meesten van hen spreken thuis een andere taal en een heel aantal zijn korter dan 2 jaar in Nederland. Ook zij hebben talenten en veel te bieden. Als je dat mag laten zien, als je serieus genomen wordt, als je ervaart dat je VIP kan zijn, als je net zo makkelijk over de drempel van Diligentia stapt als de andere gasten dan voel je dat het kan, gelijke kansen.

Later op de middag verwoordde een middelbare scholiere dit heel treffend. Dichten en Rap is wat haar raakt. Dan wil ze ook best bezig met schrijven en spelling. Als er ruimte is voor haar talent dan wil ze graag leren: ‘Lets go, kom maar op!’

Beste Minister Wiersma luister dus eens naar deze leerling
dan begrijp je het belang en de kracht van kunst en cultuur. Laten we tussen al dat testen, toetsen en controleren niet vergeten hoe belangrijk het is die ruimte te houden!

Deze middag met leerlingen als reporter leverde een schat aan filmfragmenten
en audio op. Dat betekent een win-win voor het leren van en met elkaar. Een betere les in woordenschat kun je je trouwens niet voorstellen. Het centrale begrip ‘cultuur’ is voorbesproken, uitgediept en vanuit allerlei perspectieven ervaren. De leerlingen hebben de gasten erop bevraagd, erover doorgevraagd en samengevat. En en passant hadden ze het ook over begrippen als ‘kansengelijkheid’ en ‘verwondering’. Het was voor de leerlingen een rijke mix van taal, sociale vaardigheden en mediawijsheid. En voor de leerkracht was er de winst dat alle beeld- en audiofragmenten een kijkje bieden in het leerproces van de leerlingen.

Wij volwassenen verbeelden ons namelijk dat we wel weten hoe kinderen leren.
We stellen doelen en ontwerpen curricula en we toetsen wat er te toetsen valt maar uiteindelijk is leren een complex onzichtbaar proces dat plaatsvindt in het brein en de ziel van degene die leert. Door op deze manier te werken kunnen we letterlijk even kijken door de ogen van de leerlingen en beluisteren met welke vragen ze daar rondliepen.

Het biedt een schat aan gespreksstof om in de klas over door te praten. We hadden er wel een hele documentaire van kunnen maken, zo overdadige en veelzijdig was de oogst. En wie weet vinden we daar nog eens de tijd voor. Voorlopig kan iedereen via onderstaande korte impressie alvast even 2 minuten via de blik van de leerlingen de wereld beschouwen en hun stem beluisteren.

Noël Sies van Cultuurschakel bewerkte inmiddels ook de beeldfragmenten en de audio-opnames van de leerlingen. Zijn compilatie hieronder laat in nog meer detail zien hoe de leerlingen oefenen in hun interviewtechnieken en hun journalistieke vaardigheden.

Dank Cultuurschakel voor deze geweldige middag met vele schakels naar cultuur! Ik zou zeggen op naar de volgende 10 jaar!

Leren herdenken en weten waar je woont

Zoals ieder jaar herdenken de scholen op Ypenburg ook dit jaar weer op 10 mei de slag om Ypenburg van 10 mei 1940. Samen met Astrid Abbing en Henk Kronenberg van de Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg (HVBY) verzorgt stichting De Haagse Scholen (DHS) elk jaar een ander project in aanloop naar de herdenking.

Dit jaar zijn voor het scholenproject stoeptegels met een QR-code geïntroduceerd. De Telegraaf had hierover gehoord en wilde daar in een artikel met foto aandacht aan besteden. Tussen de Citotoetsen door werd op dinsdagochtend 18 april een moment gevonden. Kinderen van groep 8 van de Openbare Basisschool Ypenburg zijn met de fotograaf en verslaggeefster naar de stoeptegel van Nico van de Kruk gegaan en hebben daar een foto gemaakt en het verhaal verteld.

Safae en Hind kunnen heel goed uitleggen waar het project over gaat. Luister maar naar deze fragmenten:

Safae over de stoeptegels:

Hind over de slag om Ypenburg:

De leerlingen konden dus als het ware een tegel adopteren
en waren tijdens dit project reporters van hun eigen buurt en hun eigen leerproces. Ze maakten audiofragmenten, hielden interviews en maakten foto- en filmreportages. Onmisbaar hierbij was filmdocent Ward Oranje die hen kneepjes bijbracht van het vak.

Natuurlijk werd er tijdens de excursie naar Villa Dorrepaal
ook druk gefilmd. Tijdens dit bezoek konden de leerlingen van alles te weten komen over de rol van George Maduro tijdens de slag om Ypenburg. Iedereen kent natuurlijk wel Madurodam, maar wist jij ook dat het eigenlijk een oorlogsmonument is? Deze film maakte Ward er samen met de leerlingen over:

De burgemeester wilde meer weten over het project
en kwam op bezoek. Hij ging in gesprek met de leerlingen en uiteraard werd ook dit bezoek in woord en beeld vastgelegd.

Onderstaand filmpje is het resultaat…

Hieronder kun je horen wat de burgemeester vindt van het herdenken van de slag om Ypenburg en wat hij weet te vertellen over George Maduro…

De burgemeester over het project en over George Maduro:

Leerlingen die reporter zijn van hun eigen leren
en daarbij gebruik mogen maken van eigentijdse media gaan je vanzelf een hoop vertellen. Dan willen ze graag vertellen over belangrijke gebeurtenissen in hun leven, over wat hen boeit, over wat ze belangrijk vinden, over hoe zij het beste kunnen leren en nog veel meer.

Luister maar eens wat Sean vond van het project:

Tijdens de gesprekken, podcasts en opnames ontwikkelen de leerlingen taal. Woorden die ze nog niet kenden worden toegelicht, uitspraak wordt verbeterd, zinnen en intonatie worden geoefend en geoefend, want als je multimedia-product straks onder een QR-tegel terecht komt en de hele buurt kan je straks horen, ja, dan moet het zo goed mogelijk zijn!

Wie zonder een bezoek aan de wijk vanaf de bank meer wil weten over Ypenburg en de geschiedenis en straatnamen kan ook via deze link een kijkje nemen op de site van de HVBY.

Woensdag 10 mei is de herdenking
waarin leerlingen van de deelnemende scholen ook weer een rol zullen spelen. Iedereen is welkom om te komen kijken. De ceremonie start om 10.20 uur op het veld bij het monument aan het Böttgerwater. Het is het monument van de Grenadiers en Jagers. Ook zij kwamen op bezoek om te vertellen over hun werkzaamheden. Leerlingen namen een podcast met hen op…

Hieronder een fragment uit het interview met de Grenadiers waarin Grenadier Ronen vertelt over de betekenis van hun monument aan het Böttgerwater:

Grenadier Ronen over het monument:

En tot slot een film van Ward Oranje samen met en van de leerlingen die een beeld geeft van het hele project.