Bezoek van burgemeester Jan van Zanen was aanleiding voor een heleboel taal

Op OBS De Tweemaster zijn ze gewend om overal taal van te maken. De school heeft voor de ontwikkeling van mondelinge taalvaardigheid een podcaststudio in huis en kleinere handzame recorders waarmee de leerlingen als echte reporters de buurt in kunnen.

In onderstaand filmpje is te zien hoe die podcaststudio de school inkwam. Directeur Erna de Moedt vroeg bij haar stichting De Haagse Scholen een InnovatieVonk aan om dit te faciliteren. Zo bekostigde de school ook de 3D printers en de extra handen in de klas van student Maks Luyken via Studenten voor Educatie, die een geweldig onderwijstalent bleek.

Dus toen op vrijdag 17 februari burgemeester Jan van Zanen te gast was op de Tweemaster om met leerlingen van de leerlingenraad te spreken, was het wederom meester Maks die met deze leerlingen een aantal pitches over de school en een kort interview met de burgemeester voorbereidde.

Voorbereiding is een belangrijk onderdeel van mondelinge taalontwikkeling. Bij een pitch speelt: Wat is de kern? Wie is mijn publiek? Welke taal gebruik ik voor dit publiek? Hoe zeg ik iets kort maar krachtig? Bij een interview speelt: wat wil ik weten? Hoe vraag ik dat? Goed luisteren, doorvragen en samenvatten komt om de hoek kijken. Nou, ga er maar aanstaan! Dat is heel pittig maar ook superleuk! En de leerlingen raken zeer gemotiveerd als ze met goede moderne apparatuur mogen werken als een Tascam en een Rødecaster Pro. En ja, dat gaat naadloos over in lezen en schrijven. Sterker nog: het motiveert te lezen en te schrijven op een hoger niveau dan zonder die aandacht voor spreken en luisteren.

De buren waarmee de Tweemaster het gebouw deelt – de Meerpaal van stichting SCOH – werden ook betrokken bij het hoge bezoek. De burgemeester ging in gesprek met de leerlingen van de leerlingenraden van de beide scholen. Hoe dat verliep is te zien op onderstaand filmpje:

Het interview is met de Tascam opgenomen. En hoe kort de opname ook is: ikzelf heb leuke dingen gehoord die ik nog niet wist.

Wie benieuwd is naar het hele interview kan hem hier beluisteren op Spotify.

Wat de komst van de Spacebuzz teweeg bracht

Met een VR bril kun je overal komen: je kunt in een oogwenk naar de woestijn of kruipen in een motorblok om te zien hoe hij werkt. Met de Spacebuzz kunnen leerlingen van basisscholen op deze manier de ruimte in. Zo maakten de leerlingen van OBS De Tweemaster een heuse ruimtereis onder leiding van André Kuipers, onze eigen Nederlandse astronaut. De gedachte daarachter is het willen doorgeven wat André Kuipers ook voelde toen hij vanuit de ruimte onze aarde zag: we hebben maar 1 planeet. Daar moeten we zuinig op zijn!

Om deze ruimtemissie te laten slagen hebben de leerlingen vooraf een educatief ruimteprogramma gevolgd. Maar dat was nog niet alles. In dit filmpje is te zien dat de hele school van kleuters tot en met de bovenbouw bezig was met het thema ruimte en ruimtevaart. Het is indrukwekkend om te zien welke vragen er allemaal al in de onderbouw worden gesteld door de leerlingen:

In de midden- en bovenbouw werd de school ondersteund door vakdocent Bram van der Hoeven van het Maris College die de leerlingen in maaklessen kennis liet opdoen van raketten, luchtdruk, zwaartekracht en balans.

In de Spacebuzz vlogen de leerlingen in een baan om de aarde waarbij ze de dampkring zagen, het Noorderlicht en ruimtestation ISS zagen langskomen. Ze vlogen over de Noordpool en Groenland, het tropisch regenwoud van Borneo en andere plekken op aarde. Daarna vloog de raket de 400.000 km naar de maan, waarbij ze de aarde op grote afstand konden aanschouwen, als kwetsbare planeet in dat onnoemelijke heelal.

Wat deze ervaring deed met de leerlingen vertellen ze aan het eind van het filmpje

Hopelijk is de Spacubuzz ook volgend jaar weer onderdeel van het rijke onderwijs op OBS De Tweemaster…

3D printen op OBS De Tweemaster

‘Terug naar de basis,’ roept minister Wiersma. In deze zware tijden met lerarentekorten en corona-achterstanden is dat dan ook de tendens: de basis op orde ‘zonder toeters en bellen’ want er is geen tijd en ruimte voor ‘andere dingen die we er ook nog bij moeten doen’.

Vaak wordt vergeten hoe krachtig Maakonderwijs is als je het leren van leerlingen zichtbaar wil maken. Door zelf te ontwerpen en te maken, hoe klein ook, zijn de leerlingen genoodzaakt om na te denken over de inhoud en moeten ze zich de techniek eigen maken om die inhoud vorm te geven. Zaakvakken, thema’s, techniek en cultuur bieden juist een hele rijke wereld waarin de leerlingen gericht bezig kunnen zijn met rekenen en taal. Dit biedt een aanleiding om de wereld de school binnen te halen en verwondering en nieuwsgierigheid op te wekken.

Dat krijg je niet zomaar op gang. Maaklessen vereisen voorbereiding en kennis. Scholen willen vaak wel omdat ze ervaren hoe het leerlingen motiveert als ze er eenmaal mee bezig gaan. Maar waar begin je? Wie haal je in huis en wat doe je zelf? En hoeveel kost het eigenlijk allemaal? Welk materiaal en gereedschappen hebben we nodig?

Je gaat dus niet zomaar uit het niets leuk 3D printen met je klas. Dat deden ze op OBS De Tweemaster ook niet. Ze begonnen met niets maar wel met de mindset: we willen iets doen met STEAM onderwijs (Science Technology Engineering, Art, Mathematics) en we staan ervoor open. Hoe ze vorig jaar zijn gestart is hier op deze website te lezen. Het komt eigenlijk neer op groot denken, kleine praktische stappen en ondertussen het proces vastleggen en bijstellen.

Om het concreet te maken:
• We begonnen met STEAM met een kleine groep plusleerlingen die extra uitdaging nodig hadden. Met deze groep leerlingen probeerden we wat lessen uit. Daaruit ontstond het idee om taal meer praktische handen en voeten te geven met een leerlijn ‘spreken/luisteren’ en een podcaststudio.
• We haalden via Studenten voor Educatie extra handen in de school voor de begeleiding. Student Maks Luyken kwam de school in en vertelde over de ervaring die hij heeft via het bedrijf van zijn moeder met 3D printen. Zo besloten we deze ervaring te benutten en met zijn expertise een leerlijn van 2D naar 3D ontwerpen uit te werken.
• Contacten met het Maris College werden aangehaald om gebruik te maken van de kennis van Maakdocenten uit het vo en gebruik te maken van hun technische Hotspot in de visafslag in Scheveningen waar alles voor handen is wat een liefhebber van techniek in het onderwijs zich kan wensen.

Inmiddels heeft het team een training gevolgd bij Tjeerd van den Elsen die alles weet over audio en taalontwikkeling.

Let trouwens ook eens op de lachende gezichten die je altijd ziet als je aan het werk gaat met deze audio apparatuur. Dat gebeurt bij leerkrachten net zo goed als bij de leerlingen!

Onze student Maks Luyken blijkt een onderwijstalent. Hij combineert in zijn lessen moeiteloos de stappen van de leerlingen met ontwerpen in 3D met pitches in de audio studio. Wil je horen hoe hij dit doet? Luister naar onze nieuwe podcast aflevering die met de Rødecaster hierboven op de foto is opgenomen.

En wil je zien wat onze leerlingen vinden van dit Maakonderwijs en wat ze dit schooljaar alweer hebben geleerd? Kijk dan naar dit filmpje en let eens op hoeveel taalontwikkeling moeiteloos wordt meegenomen als leerlingen bezig zijn met Maken.

Onze eerste podcast van het DHS lab over de kracht van audio in ons taalonderwijs

Iedere maand een podcast

In deze podcast willen we iedere maand andere inspirerende werkwijzen en expertise uit alle onderwijslagen aan het woord laten. Niet om te laten horen hoe het moet wel om te laten horen hoe het kan. Deze eerste podcast gaat over de kracht van podcasten en audio voor taalontwikkeling in ons onderwijs.

Luisteren? Klik hier voor een link naar Spotify of zoek op Spotify onder DHS lab.

Tjeerd van den Elsen

We gingen voor deze podcast in gesprek met Tjeerd van den Elsen. Hij is leerkracht van het jaar geweest en specialist op het gebied van het inzetten van audio voor taaldoelen op ‘spreken en luisteren’. 

Weinig scholen zetten heel bewust in op taalontwikkeling door middel van leren luisteren en leren spreken. Nog minder scholen gebruiken hiervoor podcast- en audioapparatuur. En dat terwijl dit de mogelijkheid biedt spelenderwijs alle leerlingen mee te nemen en vloeiend overgaat in lezen en schrijven. Tjeerd vertelt ons over de talloze mogelijkheden en toepassingenn

STEAM

Als specialist STEAM zet ik leerlingen graag in hun kracht als MAKER. Ze leren zo veel actiever dan als ze alleen maar hun onderwijs ‘consumeren’. Dat geldt ook voor podcasten. Doordat leerlingen zichzelf terug kunnen horen in een opname leren ze hun woordenschat actief verbreden en verdiepen, leren ze luisteren, zichzelf verbeteren en feedback geven en ontvangen. 

De taalproducten zijn eindeloos: gedichten, verhalen, hoorspelen, debatten, filosofische overdenkingen, interviews en meer raken bovendien aan mediawijsheid en burgerschap.

Op OBS Het Galjoen, OBS De Baanbreker en OBS De Tweemaster weten ze dat al. Deze scholen hebben al hun eigen podcastapparatuur.

Van verwondering naar ondernemerschap

(Het verhaal van Joni)

‘Wij stimuleren verwondering omdat je zo het beste leert’. Dit is één van de zes beloften van Stichting De Haagse Scholen aan de leerlingen en hun ouders. OBS De Tweemaster wilde ook meer verwondering de school in door meer ruimte voor maakonderwijs en techniek. Belangrijk voor een leerling als Joni die meer kan en meer wil met zijn hoofd maar ook met zijn handen.

Dat is in deze tijden van lerarentekorten wel een hele toer. Extra handen en vooral tijd voor het extra denkwerk en voorbereiding die dit met zich meebrengt, kon de school eigenlijk niet vrijmaken. Bovendien was er geen geld voor extra materiaal. Gelukkig nam directeur Erna de Moedt wel de tijd om te sparren met ondergetekende. Als specialist STEAM van de stichting ging ik met haar en de intern begeleider Maaike van Veldhoven in gesprek om de mogelijkheden te onderzoeken.

Naar aanleiding van hun vragen probeerden we diverse richtingen uit met kleine groepjes leerlingen: Wat kunnen ze al? Waar liggen hun talenten en interessen? Joni wist het al: hij wilde persé iets doen met programmeren. Verder waren de leerlingen ook heel enthousiast over het werken met audio waarmee ze spelenderwijs intensief bezig zijn met hun spreek- en luistervaardigheden. Twee mooie leerlijnen dus eigenlijk al: één ter versterking van de taalvaardigheid en de tweede op het gebied van rekenvaardigheid en analytisch denken. Nou het geld nog om de spullen die daarvoor nodig zijn aan te schaffen en extra begeleiding regelen.

Vonk

Binnen de stichting bestaat de mogelijkheid om gelden aan te vragen voor innovatieve plannen. Daarvoor maakten we dit filmpje waarin Erna de plannen schetst en nog eens terugblikt op de stappen die daarvoor al zijn gezet.

Het goede nieuws is dat de gelden inmiddels zijn toegekend. De school kan nu een hoop materialen gaan aanschaffen.

Studenten voor Educatie

Via het project Studenten voor Educatie kregen we de student Maks Luyken in de school. Hij is door het bedrijf van zijn moeder groot geworden tussen de 3D printers. Hij wilde graag meedenken over onderwijstoepassingen en welke printers de school zou kunnen aanschaffen. En hij was er ook voor in om de rollen eens om te draaien en de specialist STEAM wat lesjes 3D printen geven. Om een lang verhaal kort te maken: de school heeft dankzij de inspanningen van Maks nu twee 3D printers staan en Joni was blij want dit vond hij nog veel leuker dan programmeren met de microbit.

Maks in gesprek met leerlingen van groep 8. Rechts op de rug Joni met op het scherm van zijn laptop zijn allereerste ontwerp in Tinkercad.

Trots werden de eerste robotjes en sleutelhangers aan iedereen in de school getoond.

Joni’s website

En daar bleef het niet bij. Van zijn spaargeld kocht Joni zijn eigen 3D printer. Je kunt nu bij hem een sleutelhanger met je eigen naam bestellen. Hij denkt daarbij ook aan het milieu bij de keuze van de filamenten waarmee hij print. Natuurlijk kun je als leerkracht ook eens Tinkercad in de klas uitproberen en de ontwerpjes van je leerlingen bij Joni laten uitprinten. De bedoeling is dat uiteindelijk alle leerlingen van OBS De Tweemaster in aanraking zullen komen met 3D printen en van 2D naar 3D leren denken en ontwerpen.

Ik vond het heel bijzonder om op deze manier al doende het STEAM onderwijs vorm te geven. Ik weet dat ik het ook niet alleen hoef te doen. Joni gaat dan wel van school af maar als een printer op de Tweemaster vastloopt weet ik dat we hem kunnen bellen 😉

En Maks? Die komt volgend schooljaar terug op de Tweemaster als hij zijn stage erop heeft zitten. Hij is blij verrast om te zien welk verschil je kunt maken als meester of juf. De band die hij in korte tijd met de leerlingen heeft opgebouwd heeft hem positief verrast.

Zo zie je maar dat je van tevoren nooit helemaal kunt voorspellen hoe iets gaat lopen als je met onderwijs bezig bent. Je leert iedere keer weer van en met elkaar. En ik ben benieuwd wie er allemaal een stoere sleutelhanger gaat bestellen bij onze jonge ondernemer.

Laat wat van je horen als je dat gaat doen!

Groet en wordt vervolgd,
Juf Annemarie