Bezoek van burgemeester Jan van Zanen was aanleiding voor een heleboel taal

Op OBS De Tweemaster zijn ze gewend om overal taal van te maken. De school heeft voor de ontwikkeling van mondelinge taalvaardigheid een podcaststudio in huis en kleinere handzame recorders waarmee de leerlingen als echte reporters de buurt in kunnen.

In onderstaand filmpje is te zien hoe die podcaststudio de school inkwam. Directeur Erna de Moedt vroeg bij haar stichting De Haagse Scholen een InnovatieVonk aan om dit te faciliteren. Zo bekostigde de school ook de 3D printers en de extra handen in de klas van student Maks Luyken via Studenten voor Educatie, die een geweldig onderwijstalent bleek.

Dus toen op vrijdag 17 februari burgemeester Jan van Zanen te gast was op de Tweemaster om met leerlingen van de leerlingenraad te spreken, was het wederom meester Maks die met deze leerlingen een aantal pitches over de school en een kort interview met de burgemeester voorbereidde.

Voorbereiding is een belangrijk onderdeel van mondelinge taalontwikkeling. Bij een pitch speelt: Wat is de kern? Wie is mijn publiek? Welke taal gebruik ik voor dit publiek? Hoe zeg ik iets kort maar krachtig? Bij een interview speelt: wat wil ik weten? Hoe vraag ik dat? Goed luisteren, doorvragen en samenvatten komt om de hoek kijken. Nou, ga er maar aanstaan! Dat is heel pittig maar ook superleuk! En de leerlingen raken zeer gemotiveerd als ze met goede moderne apparatuur mogen werken als een Tascam en een Rødecaster Pro. En ja, dat gaat naadloos over in lezen en schrijven. Sterker nog: het motiveert te lezen en te schrijven op een hoger niveau dan zonder die aandacht voor spreken en luisteren.

De buren waarmee de Tweemaster het gebouw deelt – de Meerpaal van stichting SCOH – werden ook betrokken bij het hoge bezoek. De burgemeester ging in gesprek met de leerlingen van de leerlingenraden van de beide scholen. Hoe dat verliep is te zien op onderstaand filmpje:

Het interview is met de Tascam opgenomen. En hoe kort de opname ook is: ikzelf heb leuke dingen gehoord die ik nog niet wist.

Wie benieuwd is naar het hele interview kan hem hier beluisteren op Spotify

Leerlingen als reporter van hun eigen leren

In maart 2022 konden schoolteams, leerkrachten en leerlingen van Stichting De Haagse Scholen weer een Innovatievonk aanvragen. Deze Innovatievonk is bedoeld om aan de slag te gaan met een innovatief idee om het onderwijs te verbeteren.

In totaal zijn er afgelopen jaar vier Innovatievonk aanvragen toegekend. Deze Innovatievonk Pioniers hebben budget gekregen om aan de slag te gaan met hun vernieuwende idee. Dit deden zij niet alleen, want tijdens de Pioniersbijeenkomsten gingen zij met elkaar in gesprek om elkaar te helpen en samen te leren. Bovendien kunnen scholen van Stichting De Haagse Scholen ook buiten hun stichting een groeiend netwerk van stakeholders koppelen aan hun vragen. Bij de invulling van deze Vonk werkte de school samen met het regiment Grenadiers en Jagers, Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg, The Lions Club, Beeld en Geluid Den Haag en Huygens lab.

Vandaag OBS Ypenburg. Zij wilden leerlingen meer eigenaar laten zijn van hun eigen leerproces. Hun idee was om dit te doen door hen reporter te maken rondom een burgerschapsproject in de wijk. Hierbij vertellen de leerlingen op hun eigen manier door wat zij hebben geleerd over de geschiedenis van hun eigen wijk Ypenburg. Mooie aanleiding om de leerlingen hierbij te betrekken en thema’s als vrijheid en democratie ook door te trekken naar de eigen tijd. De school wilde graag boeken en spellen over dit thema zelf aanschaffen en ook investeren in apparatuur voor beeld en geluid waarmee de leerlingen op eigentijdse wijze de verhalen van deze wijk kunnen doorvertellen.

Een heel aantal speerpunten in ons onderwijs komen hier samen. Denk eens aan digitale geletterdheid, burgerschap en taalontwikkeling.

Bekijk de video om te zien wat de Innovatievonk de school heeft gebracht:

Meer over dit project is te lezen in een vorige post over leiderschap en in de aanpak van de beide scholen OBS De Notenkraker en OBS Ypenburg.

Leiderschap verbeelden: de winnende tekening!

Dit is hem dan: de winnende tekening over leiderschap! Gemaakt door Shriya van OBS De Notenkraker. De leerlingen van de groepen 7 en 8 van OBS De Notenkraker en OBS Ypenburg deden mee aan een tekenwedstrijd van de Lyonclub over leiderschap. Shriya is winnaar van deze regio. Ze gaat dus nog verder voor de landelijke titel en daarna de wereldtitel. De hoofdprijs is een reis naar New York. Uiteraard zit er een heel verhaal achter dit beeld…

Shriya vertelt aan Grenadier op hun tentoonstelling tijdens herdenking wat het verhaal is achter haar tekening

Maar een winnaar ben je nooit zomaar. Daar gaat ook altijd een verhaal aan vooraf. Hoe het bijvoorbeeld traditie is dat de Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg samen met De Haagse Scholen al jarenlang het project Storytelling de scholen inbrengt. Dit doen we samen met de Grenadiers en Jagers rond de herdenking bij hun monument dat geadopteerd is door de scholen.

Dat er voorafgaand aan die herdenking veel kennis de scholen in kwam via een tentoonstelling in het buurthuis, een escaperoom over George Maduro en filosofielessen over leiderschap.

Dat leerlingen binnen dit project altijd reporter zijn van hun eigen leren en hun eigen verhaal doorvertellen via eigentijdse media zoals podcast, film en fotografie.

En zo komt dan dat eigenaarschap tot stand waardoor leerlingen met mooie verhalen komen die van henzelf zijn, verhalen die ze zich eigen hebben gemaakt.

De tentoonstelling van de tekeningen is nog in deze kerstvakantie te bezoeken in de bibliotheek van Leidschenveen.

Taalontwikkeling: een interview leren afnemen

Deze leerlingen van OBS Prinses Catharina Amalia van Stichting De Haagse Scholen zijn aan het oefenen op het houden van een interview. Hun leerkracht Frank Roelofsen wilde de lessen uit de methode Alles-in-1 ook voorzien van praktische maakopdrachten.

Bij het project ‘geloof’ gaan de leerlingen dus interviews houden over dit onderwerp in hun eigen leefomgeving. Ze krijgen apparatuur mee om een professioneel item te maken. Nu eerst oefenen dus want een goed gesprek heb je niet zomaar.

De leerlingen kwamen er tijdens de les zelf achter hoe belangrijk het is om kritisch te luisteren en hoe lastig het is om door te vragen op onverwachte antwoorden. Tijdens het oefenen hoor je de taalontwikkeling bijna zoemen 🐝 in de hoofden: ‘oh dat is een moeilijk woord; kun je dat toelichten?; kun je uitleggen wat je daarmee bedoelt?; waarom is dat zo?; dus je wil hiermee zeggen dat…’ Al doende hebben we het hier spelenderwijs over vaardigheden als samenvatten, toelichten, doorvragen en kritisch luisteren.

De kinderen hebben nu een hoop vaardigheden geleerd die nodig zijn voor het houden van een interview. En dan is het opschrijven van tips die ze willen onthouden ook geen probleem en hun lesboek er nog eens op nalezen om hun vragen te verdiepen evenmin.

Spreken en luisteren zijn noodzakelijk en bovendien laaghangend fruit in het ontwikkelen van taal. Dat gaat naadloos over in lezen en schrijven. Hier in combinatie met een boeiend thema en het gebruik van multimedia. Ik ben benieuwd welke gesprekken de leerlingen straks weer mee de klas inbrengen.

Herdenking van de slag om Ypenburg

Je moet het maar durven: Je gedicht voordragen als allerlei vreemde ogen en camera’s op je gericht zijn. Of de burgemeester interviewen en een gesprek aangaan met Brigade generaal der Grenadiers Timmermans en stadsdeel directeur mevr. Sevinga. De leerlingen van Openbare Basisschool Ypenburg deden het: ‘Mijn handen trilden echt juf, toen ik de microfoon vasthield.’ Het is best eng om in het nieuws te komen. Hieronder een artikel over de herdenking in deze Telegraaf van 11 mei 2021.

Ieder jaar herdenkt de school de slag om Ypenburg die op 10 mei 1940 plaatvond, bij het monument van de Grenadiers en Jagers dat de school heeft geadopteerd. Zo leren de leerlingen over hun wijk, de plek waar ze wonen, vroeger een vliegveld dat de Duitsers op 10 mei 1940 wilden innemen. Met weinig materieel en veel moed is die slag door Nederland gewonnen. Weinig mensen weten dat dit veel invloed heeft gehad op het verdere verloop van de oorlog.

Ondanks de beperkingen van Corona hebben de leerlingen van groep 8 er dit jaar extra veel werk van gemaakt. Onder begeleiding van Astrid Abbing van Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg verdiepten ze zich in wat er die dag allemaal gebeurde. Samen met Thomas Foster maakten ze filmpjes, met Henk Kronenberg bezochten ze de bunker, met Toos Bartels van Techniekmenu deden ze een leerzame escaperoom die vooral veel kennis opleverde over George Maduro (niet alleen bekend van Madurodam maar ook een oorlogsheld die dapper heeft gevochten in de strijd om vliegveld Ypenburg). En Grenadier Mert bezocht de school en vertelde ze hoe de de Grenadiers vandaag de dag bezig zijn met vrede en vrijheid.

Alle ervaringen, kennis en verhalen vertellen de leerlingen aan u door op hun eigen website: https://storytelling.historischypenburg.nl/ In teksten, tekeningen, podcasts en filmpjes vertellen de leerlingen op hun eigen manier de verhalen door. Verhalen over vrede en vrijheid die we moeten blijven vertellen.

Hieronder een filmpje over de herdenking.

Het hele interview van Saabria en Lemnia met Burgemeester van Zanen van Den Haag, Brigade generaal der Grenadiers Timmermans en stadsdeel directeur mevr. Sevinga is hieronder te beluisteren.

Volgend jaar wil Stichting De Haagse Scholen meer scholen en leerlingen betrekken bij deze herdenking en de samenwerking met Historisch Ypenburg voortzetten.

We blijven verhalen van vrede en vrijheid vertellen.

Wordt dus vervolgd…

Storytelling op OBS Ypenburg: op naar 10 mei

Op een heleboel manieren hebben leerlingen van groep 8 van OBS Ypenburg onderzoek gedaan naar wat er gebeurde tijdens de slag om Ypenburg toen hun vinexwijk nog een vliegveld was. De leerlingen onderzochten veel zelf en leerden daarbij diverse bronnen raadplegen. Ze hadden hierbij hulp van Astrid Abbing en andere leden van van Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg.

Met de escaperoom van Toos Bartels van Techniekmenu verdiepten de leerlingen zich op een hele andere manier in die 10e mei 1940 en de Tweede Wereldoorlog die daarop zou volgen.

Het project Storytelling heeft tot doel de leerlingen op hun eigen manier hun verhaal te laten terugvertellen. Een verhaal vertellen kan op veel manieren. De leerlingen hebben hun kennis verwerkt in tekeningen en teksten maar ook in geluidsfragmenten, podcasts en filmpjes.

Daar kregen ze hulp bij van filmdocent Thomas Foster die bovendien iPads meebracht die de school mocht lenen van Filmhuis Den Haag.

Alle items van de leerlingen zullen voor iedereen te zien zijn op hun eigen website die de leerlingen voor het eerst zullen tonen aan de burgermeester van Den Haag en het Garderegiment Grenadiers en Jagers die op 10 mei weer de jaarlijkse herdenking komen bijwonen bij hun monument dat de school geadopteerd heeft.

Vandaag hebben de leerlingen teruggekeken naar wat ze hebben geleerd van het project. Ze keken ook voorruit naar hoe ze de Grenadiers en Jagers en de burgermeester in hun school willen ontvangen.

Wordt dus vervolgd…

In dit blog was al eerder te lezen hoe de leerlingen hun eigen podcast maakten met Grenadier Mert, hoe ze oefenden met radio maken en hoe het project gestart is aan de hand van de ideeën van de leerlingen zelf.

Leerlingen doen onderzoek naar hun eigen buurt en maken podcast met Grenadier Mert

Voor het project Storytelling doen de leerlingen van groep 8 van OBS Ypenburg onderzoek naar de geschiedenis van hun eigen buurt en in het bijzonder naar de slag om Ypenburg die op 10 mei 1940 plaatsvond op de plek waar nu hun school staat. Ze kozen ervoor om over dit onderwerp zelf een website te bouwen waarin ze al hun items kwijt kunnen. De onderzoekjes zijn heel verschillend: historische plekken in de buurt, belangrijke personen uit die tijd, wapens, vliegtuigen, verhalen, gebeurtenissen… er is voor elke leerling wel iets wat de interesse wekt.

De bevindingen van de leerlingen worden vastgelegd in teksten, tekeningen, foto’s, verhalen en filmpjes. Een podcast leent zich goed voor verhalen en bij wie kunnen de leerlingen nou beter informatie ophalen dan bij de Grenadiers en Jagers? Dit garderegiment heeft hier in 1940 gevochten en de school heeft hun herdenkingsmonument geadopteerd.

Als voorbereiding op het maken van podcast hebben de leerlingen vorige week geoefend. Hoe hou je een goed interview waarbij je niet alleen vragen van een lijstje afwerkt? Daarvoor moet je goed kunnen luisteren, doorvragen en samenvatten. Zonder te hakkelen en te stamelen je vraag stellen valt ook nog niet mee. En dan moet de techniek ook meewerken. Dat is een kwestie van timing en opletten. Is de tune op tijd? Worden de stemmen niet te hard opgenomen of juist te zacht?

Grenadier Mert had foto’s meegebracht waarbij hij heel boeiend kon vertellen. Daarbij ging hij moeilijke onderwerpen niet uit de weg…

Na het gesprek met de klas was het tijd voor de podcast. Jarl deed hierbij de techniek en Liviënne, Lemnia en Vienty hadden vragen voorbereid. Het is mooi om te horen hoe de leerlingen nu al gegroeid zijn in hun spreek- en luistervaardigheden en welke paralellen in het gesprek naar boven kwamen tussen mei 1940 en nu. Grenadier Mert wist de verbanden dan ook heel helder te schetsen en wist veel over zijn regiment te vertellen.

Maar dat moet u natuurlijk zelf beoordelen en de podcast gewoon gaan luisteren!

De podcast is ook te vinden op ons kanaal op Spotify

We willen Grenadier Mert heel erg bedanken voor zijn boeiende verhalen en zijn open en enthousiaste uitleg. We weten nu dat ook militairen het eng vinden om uit een vliegtuig te springen en hoe belangrijk je mindset is voor hoe je gebeurtenissen ervaart. Naast veel info heeft Mert ook de nodige levenservaring gedeeld met de leerlingen.

Volgende week gaat het project weer verder,
dus wordt vervolgd…

Vervolg Storytelling op OBS Ypenburg

Op OBS Ypenburg doen leerlingen uit groep 8 mee aan het project Storytelling. Op anderhalve meter tussen alle coronamaatregelen door komt Astrid Abbing van Historische Vereniging Ypenburg de klas in om samen met de leerlingen onderzoek te doen naar de rijke geschiedenis van dit stadsdeel.

Wist u dat de wijk Ypenburg vroeger een vliegveld was? Wist u dat hier op 10 mei 1940 de slag om Ypenburg heeft plaatsgevonden? Wist u dat de Duitsers deze slag hebben verloren? En weet u dat dit nog ieder jaar in de wijk en ook op OBS Ypenburg wordt herdacht? De school heeft hierin een lange traditie en heeft het herdenkingsmonument van de Grenadiers en Jagers – die hier ook destijds hebben gevochten – geadopteerd.

In dit project doen de leerlingen een eigen onderzoek naar wat er op Ypenburg die 10e mei heeft plaatsgevonden. Zo’n onderzoek kan gaan over personen (als bijvoorbeeld George Maduro, jazeker van Madurodam maar ook een oorlogsheld), over plaatsen, over verhalen of materialen (zoals tanks, vliegtuigen en wapens uit die tijd). Zelfstandig of in groepjes verwerken de leerlingen hun onderzoek tot een item voor op de website die ze over dit onderwerp aan het bouwen zijn.

Zo vertellen ze op een eigentijdse manier in woord, beeld en geluid hun eigen verhaal over die dag. De leerlingen hebben er zelf voor gekozen om hun verhalen via een website door te vertellen. Ze houden zich dus niet alleen bezig met wat ze willen vertellen maar ook hoe ze het willen vertellen. We hebben daarvoor een complete radiostudio ingericht…

De leerlingen zijn dus alvast aan het oefenen voor een podcast die ze willen gaan maken. Vraagtechnieken als doorvragen en samenvatten komen hierbij aan de orde. In onderstaand geluidsfragment is vast te horen hoe dat oefenen ging…

De klas is dus vollop met het project aan de slag en de leerlingen hopen de komende week twee militairen van het Garderegiment Grenadiers en Jagers te interviewen.

Op de website die door de leerlingen zal worden vormgegeven zijn dus straks naast geschreven verhalen ook verhalen en interviews te beluisteren. Maar dat is nog niet alles. Filmdocent Thomas Foster helpt de leerlingen bij het maken van bewegende beelden en filmpjes. Daarvoor heeft hij van het Filmhuis Den Haag iPads mogen lenen waar de leerlingen mee kunnen werken. Daarover komt in een volgend artikel meer.

Wordt dus vervolgd…

Story-telling met historisch Ypenburg

Astrid Abbing van Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg kwam bij mij met een vraag: hoe maken we kinderen bewust van de geschiedenis van de buurt waarin ze wonen? De wijk Ypenburg heeft een hele rijke geschiedenis (die op dit moment weer even heel actueel is). Er zijn vondsten gedaan uit de steentijd toen mensen hier op een duin leefden. Er is hier ook een slag geleverd met de Duitsers aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. De vinexwijk is gebouwd op de plek waar vroeger een vliegveld was. De buurt is één en al geschiedenis, maar weten de kinderen die hier wonen dat ook?

OBS Ypenburg
Het zou natuurlijk mooi zijn als leerlingen op school leren over de geschiedenis van hun eigen buurt. Op OBS Ypenburg zijn ze daar al langere tijd actief mee bezig. De school heeft een monument geadopteerd van de Grenadiers en Jagers die hier jaarlijks op 10 mei de slag om de residentie herdenken. De school heeft een goede band opgebouwd met de Grenadiers en Jagers en heeft een traditie opgebouwd om geschiedenislessen te koppelen aan de eigen identiteit en de eigen wijk.

Storytelling
‘Het zou nog mooier zijn als de leerlingen op 10 mei op hun eigen manier het verhaal  kunnen doorvertellen,’ zei Astrid. ‘Hoe pakken we dat aan?’, vroeg ze aan mij. We begrepen dat we dan eerst een heleboel aan de leerlingen moesten vragen: Wat weten ze al? Hoe leren ze graag? Welke eigen talenten kunnen ze kwijt in het vertellen van hun verhaal? Op welke manier zouden ze hun verhaal willen vertellen?

Op maandag 26 oktober konden we onze vragen stellen aan de leerlingen van groep 8 van OBS Ypenburg. Met voorzorgsmaatregelen: registreren, handen ontsmetten, mondkapjes op, maar het kon. En daar waren we blij mee.

Met de oogst kunnen we ons project verder gaan vormgeven.

Dit wordt dus een onderzoek, samen met de leerlingen van OBS Ypenburg, naar het doorvertellen van verhalen. De leerlingen zullen een hoop kennis, maar ook vaardigheden moeten gaan inzetten. Astrid en ik gaan dat samen met ze doen. En wij niet alleen. We zijn al in gesprek met partners (zoals het pas weer geopende Musem voor Beeld en Geluid) die veel beter dan wij de techniek beheersen om op een eigentijdse manier verhalen te vertellen. Zij kunnen straks de leerlingen begeleiden als het bijvoorbeeld gaat om het bouwen van een site, een webinar vormgeven of een film maken.

Wordt dus vervolgd,
Annemarie